بررسی تاثیرقارچ Monosporascus cannonballus روی شاخصه های رشدی بوته های طالبی و خربزه

بیماری پوسیدگی ریشه و زوال بوته‫های خربزه و طالبی بر اثر Monosporascus cannonballus از مهمترین بیماریهای این گیاهان به ویژه در مناطق گرم و خشک کشور محسوب می گردد. این بیمارگر در اوایل فصل رشد بوته های طالبی و خربزه را آلوده نموده و باعث پوسیدگی ریشه و به دنبال آن کاهش وزن اندامهای هوایی در بوته های حساس می شود. اگرچه میزان تاثیر این پوسیدگیها در کاهش شاخصه های رشدی ژنوتیپهای مختلف طالبی و خربزه نیاز به بررسی بیشتری دارد. در این بررسی، زادمایه قارچ بر روی 10 ژنوتیپ مختلف خربزه و طالبی (سمسوری، جلال، سوسکی، شاه آبادی، احمدی، مینو، زرد محلی، مشهدی، گرمسار و ریش بابا) مایه‫زنی گردید. بوته‌های مایه زنی شده پس از 4 و 32 روز نگهداری در گلخانه در دمای 2±27 درجه سانتیگراد از خاک خارج و وجود یا عدم وجود قارچ در بوته‌های مایه‫زنی شده با استفاده از پرایمر اختصاصی این بیمارگر مورد بررسی قرار گرفت. علاوه بر این، وزن ریشه‌ها و اندامهای هوایی گیاهان مایه‌زنی شده نیز پس از 45 روز اندازه گیری شد. اگرچه وجود قارچ عامل بیماری در کلیه بوته‌های مایه‫زنی شده با استفاده از آغازگرهای اختصاصی محرز گردید، بین ژنوتیپها از نظر وزن ریشه و اندامهای هوایی اختلاف معنی داری مشاهده شد. بیشترین کاهش وزن ریشه در ژنوتیپ‌های سوسکی، سمسوری، گرمسار و زرد محلی به ترتیب 05/72، 28/67، 43/62 و 60/54 درصد و کمترین آن در ژنوتیپ‌هایی مانند مینو و مشهدی با بترتیب 25/22 و 10/27 درصد بود. بیشترین کاهش وزن اندام های هوایی با 92/61، 64/58، 75/53 و 27/52 درصد به ترتیب مربوط به ژنوتیپ‌های شاه آبادی، زرد محلی، احمدی و سوسکی بوده و کمترین کاهش در ژنوتیپ هایی مانند مینو و مشهدی با 56/15 و 20/21% اندازه گیری شد. بر اساس وزن تر ریشه‫ها، اندام‌های هوایی و نیز کل گیاه ژنوتیپ‫های مشهدی و مینو کمترین و ژنوتیپ‫های شاه آبادی و سوسکی بیشترین میزان آلودگی را داشتند.